KZ RU EN
Ұлттық тестілеу орталығы
29.10.2024

2024 - 2025 оқу жылына жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында PhD докторларын даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысы

ЖЖОКБҰ атауы Білім беру бағдарламалары тобының коды мен атауы  Философия докторлары (РhD) бағдарламасы бойынша Бейіні бойынша докторлар бағдарламасы бойынша
Орын саны  оның ішінде мақсатты орындар  Ұйымның атауы Орын саны
1 «Азаматтық авиация академиясы» акционерлік қоғамы D105 - Авиациалық техника және технологиялар 1      
D106 - Ұшатын аппараттар мен қозғалтқыштарды ұшуда пайдалану 1      
Барлығы 2      
2 «Қ. Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D053 - Тарих 1      
D090 - Физика 1      
D092 - Математика және статистика 1      
Барлығы 3      
3 «Алматы технологиялық университеті» акционерлік қоғамы D111 - Азық-түлік өнімдерінің өндірісі 2      
Барлығы 2      
4 «Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D098 - Жылу энергетикасы 1      
D099 - Энергетика және электр техникасы 1      
D100 - Автоматтандыру және басқару 1      
Барлығы 3      
5 «Алматы менеджмент университеті» білім беру мекемесі D072 - Менеджмент және басқару 1      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 1      
Барлығы 2      
6 «Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D092 - Математика және статистика 1      
D094 - Ақпараттық технологиялар 1     1
D098 - Жылу энергетикасы       1
D100 - Автоматтандыру және басқару       1
D104 - Көлік, көліктік техника және технология 1     1
D117 - Металлургиялық инженерия       1
D121 - Геология 1     2
Барлығы 4     7
7 «Сәрсен Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D011 - Физика педагогтерін даярлау 1      
D013 - Химия педагогтерін даярлау 1      
D014 - Биология педагогтерін даярлау 1      
D015 - География педагогтерін даярлау 1      
D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 1      
D053 - Тарих 1      
D092 - Математика және статистика 1      
Барлығы 7      
8 «Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D016 - Тарих педагогтерін даярлау 1      
D090 - Физика 1      
D100 - Автоматтандыру және басқару 1      
D111 - Азық-түлік өнімдерінің өндірісі 1      
D138 - Ветеринария 2      
Барлығы 6      
9 «Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 2 1  «М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан  университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы  
D011 - Физика педагогтерін даярлау 2      
D012 - Информатика педагогтерін даярлау 1      
D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 2      
D050 - Философия және әдеп 2      
D051 - Дінтану және теология  2      
D053 - Тарих 2      
D153 - Археология және этнология 3      
D054 - Түркітану 2      
D056 - Аударма ісі, ілеспе аударма 2      
D059 - Шетел филологиясы 3      
D060 - Филология 2      
D061 - Әлеуметтану 2      
D062 - Мәдениеттану 2      
D063 - Саясаттану және конфликтология 3 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D064 - Халықаралық қатынастар 3 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D065 - Аймақтану 2      
D067 - Журналистика және репортерлық іс 3      
D068 - Қоғаммен байланыс 2      
D070 - Экономика 3      
D072 - Менеджмент және басқару 2      
D073 - Аудит және салық салу 3      
D173 - Мемлекеттік аудит 1      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 3      
D078 - Құқық 4      
D079 - Сот сараптамасы 2      
D090 - Физика 2      
D092 - Математика және статистика 1 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D094 - Ақпараттық технологиялар 4      
D143 - Туризм 2      
Барлығы 69 4    
10 «Нұр-Мүбарак» Египет ислам мәдениеті университеті» жеке мекемесі D051 - Дінтану және теология 1      
D052 - Исламтану 1      
Барлығы 2      
11 «Ілияс Жансүгіров атындағы Жетісу университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 1      
D010 - Математика педагогтерін даярлау 1      
D012 - Информатика педагогтерін даярлау 1      
D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 1      
D070 - Экономика 1      
Барлығы 5      
12 «Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D131 - Өсімдік шаруашылығы 2      
D138 - Ветеринария 3      
Барлығы 5      
13 «Қазақ спорт және туризм академиясы» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D005 - Дене шынықтыру педагогтерін даярлау 2      
Барлығы 2      
14 «Alikhan Bokeikhan University» білім беру мекемесі D070 - Экономика 1      
D078 - Құқық 1      
Барлығы 2      
15 «Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D070 - Экономика 2      
D128 - Жерге орналастыру 2      
D131 - Өсімдік шаруашылығы 2      
D133 - Орман шаруашылығы 2      
D135 - Ауыл шаруашылығын энергиямен қамтамасыз ету 1      
D138 - Ветеринария 2      
Барлығы 11      
16 «Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D010 - Математика педагогтерін даярлау 2      
D013 - Химия педагогтерін даярлау 1      
D014 - Биология педагогтерін даярлау 1      
D015 - География педагогтерін даярлау 1      
D018 - Орыс тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 1      
D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 2      
D060 - Филология 1      
Барлығы 9      
17 «Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D072 - Менеджмент және басқару 1      
D087 - Қоршаған ортаны қорғау технологиясы 1      
D088 Гидрогеология және инженерлік геология 2     2
D091 - Сейсмология 2     1
D094 - Ақпараттық технологиялар 2      
D095 - Ақпараттық қауіпсіздік 1      
D096 - Коммуникация және коммуникациялық технологиялар 1      
D097 - Химиялық инженерия және процесстер 2      
D099 - Энергетика және электр техникасы 2      
D100 - Автоматтандыру және басқару 1     1
D101 - Материалтану және жаңа материалдар технологиясы 1      
D102 - Роботты техника және мехатроника 1      
D103 - Механика және металл өңдеу 2     1
D104 - Көлік, көліктік техника және технология 2     2
D108 - Наноматериалдар және нанотехнологиялар 1      
D109 - Мұнай және кен геофизикасы 1      
D115 - Мұнай инженериясы 1      
D116 - Тау-кен инженериясы 1      
D117 - Металлургиялық инженерия 2     1
D121 - Геология 1      
D122 - Сәулет 2      
D123 - Геодезия 1      
D124 - Құрылыс 1      
D147 - Көлік қызметі 1      
Барлығы 33     8
18 «С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D119 - Фармацевтикалық өндіріс технологиясы 2      
Барлығы 2      
19 «Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 2      
D002 - Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу 2      
D006 - Музыка педагогтерін даярлау 1      
D007 - Көркем еңбек, графика және жобалау педагогтерін даярлау 2      
D012 - Информатика педагогтерін даярлау 2      
D013 - Химия педагогтерін даярлау 2      
D014 - Биология педагогтерін даярлау 1      
D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 1      
D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 3      
D021 - Арнайы педагогика 2      
D053 - Тарих 2      
D063 - Саясаттану және конфликтология 1      
D064 - Халықаралық қатынастар 1 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D066 - Психология 1      
D080 - Биология 1      
D094 - Ақпараттық технологиялар 2      
Барлығы 26 1    
20 «Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетi» коммерциялық емес акционерлік қоғамы " D001 - Педагогика және психология 2      
D005 - Дене шынықтыру педагогтерін даярлау 1      
D011 - Физика педагогтерін даярлау 2      
D012 - Информатика педагогтерін даярлау 2      
D015 - География педагогтерін даярлау 2      
D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 3      
D018 - Орыс тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 3 2 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 4      
D020 - Әлеуметтік педагогика бойынша кадрларды даярлау 2      
D050 - Философия және әдеп 3      
D051 - Дінтану және теология 3      
D052 - Исламтану 2      
D053 - Тарих 4 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D153 - Археология және этнология 3      
D054 - Түркітану 1      
D055 - Шығыстану 4      
D056 - Аударма ісі, ілеспе аударма 4      
D057 - Лингвистика 3 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D058 - Әдебиет 2      
D059 - Шетел филологиясы 2      
D060 - Филология 3      
D061 - Әлеуметтану 5      
D062 - Мәдениеттану 2      
D063 - Саясаттану және конфликтология 4      
D064 - Халықаралық қатынастар 3 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D065 - Аймақтану 4      
D066 - Психология 4      
D067 - Журналистика және репортерлық іс 5      
D069 - Кітапхана ісі, ақпараттарды өңдеу және мұрағат ісі 3      
D070 - Экономика 3 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D071 - Мемлекеттік және жергілікті басқару 4      
D072 - Менеджмент және басқару 3      
D073 - Аудит және салық салу 3      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 3      
D075 - Маркетинг және жарнама 2      
D078 - Құқық 4      
D080 - Биология 2      
D081 - Генетика 2      
D082 - Биотехнология 3      
D083 - Геоботаника 3      
D084 - География 2 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D085 - Гидрология 4      
D086 - Метеорология 4      
D087 - Қоршаған ортаны қорғау технологиясы 4      
D089 - Химия 3      
D090 - Физика 4      
D092 - Математика және статистика 4 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D093 - Механика 4      
D094 - Ақпараттық технологиялар 4      
D095 - Ақпараттық қауіпсіздік 4      
D096 - Коммуникация және коммуникациялық технологиялар 4 1 Халықаралық келісімдер бойынша шетел азаматтарын оқытуға  
D097 - Химиялық инженерия және процесстер 4      
D098 - Жылу энергетикасы 4      
D099 - Энергетика және электр техникасы 4      
D100 - Автоматтандыру және басқару 4      
D101 - Материалтану және жаңа материалдар технологиясы 1      
D102 - Роботты техника және мехатроника 3      
D107 - Ғарыштық инженерия 3      
D108 - Наноматериалдар және нанотехнологиялар 3      
D123 - Геодезия 4      
D128 – Жерге орналастыру 2      
D130 - Стандарттау, сертификаттау және метрология (сала бойынша) 2      
D134 - Балық шаруашылығы 1      
D142 - Әлеуметтік жұмыс 2      
D143 - Туризм 2      
D145 - Мейрамхана ісі және мейманхана бизнесі 2      
D148 - Сала бойынша логистика по отраслям 2      
D195 - Криптология 3      
Барлығы 204 9    
21 «Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті» акционерлік қоғамы D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 2      
Барлығы 2      
22 «Қазақстан-Американдық еркін университеті» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі D072 - Менеджмент және басқару 1      
D078 - Құқық 1      
Барлығы 2      
23 «Қазақстан-Британ техникалық университеті» акционерлік қоғамы D094 - Ақпараттық технологиялар 1      
D097 - Химиялық инженерия және процесстер 1      
D108 - Наноматериалдар және нанотехнологиялар 1      
D072 - Менеджмент және басқару 1      
D121 - Геология 1      
Барлығы 5      
24 «Қарағанды индустриялық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D097 - Химиялық инженерия және процесстер 1      
D101 - Материалтану және жаңа материалдар технологиясы 1      
D103 - Механика және металл өңдеу       1
D108 - Наноматериалдар және нанотехнологиялар 1      
D117 - Металлургиялық инженерия       2
Барлығы 3     3
25 «Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D099 - Энергетика және электр техникасы 2     2
D103 - Механика және металл өңдеу 1      
D104 - Көлік, көліктік техника және технология 2      
D116 - Тау-кен инженериясы 1     2
D117 - Металлургиялық инженерия 1      
D121 - Геология 1     2
D124 - Құрылыс 1      
D125 - Құрылыс материалдарының, бұйымдарының және құрастырылымдарының өндірісі 1      
Барлығы 10     6
26 «Академик Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университетi» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 1      
D003 - Пәндік мамандандырылмаған педагогтерді даярлау 1      
D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 1      
D050 - Философия және әдеп 1      
D053 - Тарих 1      
D070 - Экономика 1      
D071 - Мемлекеттік және жергілікті басқару 1      
D089 - Химия 1      
D090 - Физика 1      
D092 - Математика және статистика 1      
Барлығы 10      
27 «Қазтұтынуодағы Қарағанды университеті» жеке меншік мекемесі D070 - Экономика 1      
Барлығы 1      
28 «Ш. Есенов атындағы Каспий технологиялар және инжиниринг университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 1      
D071 - Мемлекеттік және жергілікті басқару 1      
D115 - Мұнай инженериясы 1      
D121 - Геология 1      
Барлығы 4      
29 «Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 1      
D060 - Филология 1      
D087 - Қоршаған ортаны қорғау технологиясы 1      
Барлығы 3      
30 «А. Байтұрсынов атындағы Қостанай өңірлік университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D072 - Менеджмент және басқару 1      
D094 - Ақпараттық технологиялар 1     1
D103 - Механика және металл өңдеу 1      
D131 - Өсімдік шаруашылығы       1
D136 - Автокөлік құралдары 1     2
D138 - Ветеринария 1      
Барлығы 5     4
31 «Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 2      
D003 - Пәндік мамандандырылмаған педагогтерді даярлау 1      
D011 - Физика педагогтерін даярлау 1      
Барлығы 4      
32 «Қарағанды медицина университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D119 - Фармацевтикалық өндіріс технологиясы 1      
Барлығы 1      
33 «Халықаралық білім беру корпорациясы» акционерлік қоғамы D112 - Ағаш өңдеу технологиясы (қолдану саласы бойынша)  1      
D122 - Сәулет 1      
Барлығы 2      
34 «Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті» мекемесі D011 - Физика педагогтерін даярлау 1      
D012 - Информатика педагогтерін даярлау 1      
D016 - Тарих педагогтерін даярлау 1      
D071 - Мемлекеттік және жергілікті басқару 1      
Барлығы 4      
35 «Астана халықаралық университеті» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі D064 - Халықаралық қатынастар 1      
D070 – Экономика 1      
D072 - Менеджмент және басқару 1      
D078 - Құқық 1      
D094 - Ақпараттық технологиялар 2      
Барлығы 6      
36 «Халықаралық ақпараттық технологиялар университеті» акционерлік қоғамы D094 - Ақпараттық технологиялар 2      
Барлығы 2      
37 "Павлодар педагогикалық университеті" коммерциялық емес акционерлік қоғамы D016 - Тарих педагогтерін даярлау 2      
D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 1      
Барлығы 3      
38 «Торайғыров университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D001 - Педагогика және психология 1      
D060 - Филология 1      
D097 - Химиялық инженерия және процесстер       2
D099 - Энергетика және электр техникасы       1
D100 - Автоматтандыру және басқару 1     1
D104 - Көлік, көліктік техника және технология       1
D117 - Металлургиялық инженерия 1      
Барлығы 4     5
39 «Манаш Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D070 - Экономика 1      
D097 - Химиялық инженерия және процесстер 1      
D099 - Энергетика және электр техникасы 1      
D103 - Механика және металл өңдеу       1
D104 - Көлік, көліктік техника және технология 1      
Барлығы 4     1
40 «М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 1      
D111 - Азық-түлік өнімдерінің өндірісі 1      
D129 - Гидротехникалық құрылыс 1      
D229 - Гидромелиорация 1      
D329 - Сумен қамтамасыз ету және суды бұру 1      
D429 -Гидротехникалық құрылыс және су ресурстарын басқару 1      
D137 - Су ресурстары және суды пайдалану 1      
Барлығы 7      
41 «Тұран» университеті» мекемесі D066 - Психология 2      
D070 - Экономика 1      
D072 - Менеджмент және басқару 1      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 2      
D075 - Маркетинг және жарнама 1      
D078 - Құқық 2      
Барлығы 9      
42 «Тұран-Астана» университеті» мекемесі D070 - Экономика 2      
Барлығы 2      
43 «SDU University» мекемесі D010 - Математика педагогтерін даярлау 1      
D072 - Менеджмент және басқару 1      
D092 - Математика және статистика 1      
D094 - Ақпараттық технологиялар 1      
Барлығы 4      
44 «М.С.Нарикбаев атындағы КазГЮУ университеті» акционерлік қоғамы D070 - Экономика 1      
D078 - Құқық 1      
Барлығы 2      
45 «К. Сағадиев атындағы Халықаралық Бизнес Университеті» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі D073 - Аудит және салық салу 1      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 1      
Барлығы 2      
46 «Нархоз университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D071 - Мемлекеттік және жергілікті басқару 1      
D072 - Менеджмент және басқару 1      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 1      
D075 - Маркетинг және жарнама 1      
Барлығы 4      
47  "Өзбекәлі Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік педагогикалық университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы"  D007 - Көркем еңбек, графика және жобалау педагогтерін даярлау 1      
D016 - Тарих педагогтерін даярлау 1      
D017 - Қазақ тілі мен әдебиетінің педагогтерін даярлау 1      
D019 - Шет тілі педагогтерін даярлау 1      
Барлығы 4      
48 «М. Әуезов атындағы Оңтүстiк Қазақстан университетi» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D010 - Математика педагогтерін даярлау 1      
D060 - Филология 1      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 2      
D082 - Биотехнология 1      
D097 - Химиялық инженерия және процесстер 1      
D099 - Энергетика және электр техникасы  1      
D100 - Автоматтандыру және басқару 1      
D114 - Тоқыма: киім, аяқ-киім және былғары бұйымдар 1      
D115 - Мұнай инженериясы 1      
D124 - Құрылыс 1      
D125 - Құрылыс материалдарының, бұйымдарының және құрастырылымдарының өндірісі 1      
D144 - Бос уақыт 1      
D146 - Санитарлық-профилактикалық іс-шаралар 1      
Барлығы 14      
49 «Астана медицина университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D080 - Биология 1      
Барлығы 1      
50 «Сафи Өтебаев атындағы Атырау мұнай және газ университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D097 - Химиялық инженерия және процесстер 1     1
D115 - Мұнай инженериясы 1     2
Барлығы 2     3
51 «Л.Б. Гончаров атындағы Қазақ автомобиль-жол институты» мекемесі D104 - Көлік, көліктік техника және технология 2      
D126 - Көлік құрылысы 4      
D147 - Көлік қызметі 1      
Барлығы 7      
52 "Қонаев университеті" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі D078 - Құқық 1      
Барлығы 1      
53 «Astana IT University» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі D072 - Менеджмент және басқару 2      
D094 - Ақпараттық технологиялар 2      
Барлығы 4      
54 «Логистика және көлік академиясы» акционерлік қоғамы" D210 - Магистральды желілер және инфрақұрылым 1      
D148 - Логистика (сала бойынша) 1      
Барлығы 2      
55 "Esil University" мекемесі D072 - Менеджмент және басқару 1      
Барлығы 1      
56 «Инновациялық Еуразия Университеті» мекемесі D070 - Экономика 1      
Барлығы 1      
57 «Абай Мырзахметов атындағы Көкшетау университеті» мекемесі D001 - Педагогика және психология 3      
D074 - Қаржы, банктік және сақтандыру ісі 1      
Барлығы 4      
58 «Халықаралық көлік-гуманитарлық университеті» мекемесі D100 - Автоматтандыру және басқару 1      
Барлығы 1      
59  «Халықаралық инженерлік-технологиялық университеті» мекемесі D082 - Биотехнология 2      
D094 - Ақпараттық технологиялар 2      
D111 - Азық-түлік өнімдерінің өндірісі 1      
Барлығы 5      
60 «Сәкен Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық зерттеу университеті» коммерциялық емес акционерлік қоғамы D075 - Маркетинг және жарнама 1      
D098 - Жылу энергетикасы 1      
D099 - Энергетика және электр техникасы 1      
D104 - Көлік, көліктік техника және технология 1      
D111 - Азық-түлік өнімдерінің өндірісі 1      
D122 - Сәулет 1      
D138 - Ветеринария 2      
Барлығы 8      
    Жиыны 559 14   37

Жаңалықтар тізіміне қайтып оралу